Trong thời đại trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển vượt bậc, nhiều người bắt đầu đặt câu hỏi: nghề lập trình liệu còn bền vững trong tương lai? Tiến sĩ Stefania Druga – nhà khoa học cao cấp tại Google DeepMind, đồng thời là người sáng lập nền tảng giáo dục AI Cognimates – khẳng định: kỹ năng lập trình vẫn còn giá trị, nhưng cách học cần thay đổi để thích nghi với sự phát triển không ngừng của công nghệ.
AI là đồng hành, không phải công cụ gian lận
Tiến sĩ Druga cho rằng AI nên được xem là bạn đồng hành trong học tập và làm việc, thay vì bị lạm dụng hoặc gây lo ngại. Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy học sinh, sinh viên đang sử dụng AI không đúng mục đích – điển hình là dùng AI để làm bài tập, viết luận văn hay vượt qua bài kiểm tra.
“Việc sử dụng AI trong học đường đang tạo ra những hệ quả tiêu cực tiềm ẩn như gian lận và giảm sút kỹ năng cá nhân”, bà nói trong cuộc phỏng vấn với Business Insider.
Theo bà Druga, điều này phần lớn xuất phát từ cách thiết kế bài tập theo lối tư duy cũ, khiến AI dễ dàng giải quyết chỉ trong vài giây. Nếu không thay đổi, điều này có thể hình thành một thế hệ phụ thuộc vào AI, thậm chí ảnh hưởng cả những người đang theo đuổi nghề lập trình.
Nghề lập trình vẫn cần, nhưng cách học phải khác
Mặc dù AI như ChatGPT, Gemini, Claude AI, Copilot, Perplexity… đang thay thế nhiều công đoạn lập trình đơn giản, nhưng bà Druga nhấn mạnh lập trình viên vẫn là một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái công nghệ. Tuy nhiên, cách học lập trình cần thay đổi, không còn phụ thuộc vào lý thuyết khô cứng hoặc những lối đào tạo cũ kỹ.
“Mọi người từng nghĩ rằng chỉ cần có bằng Khoa học Máy tính là có việc làm tốt. Nhưng điều đó không còn đúng nữa”, bà nói. Những đợt sa thải hàng loạt trong ngành công nghệ thời gian qua và lo ngại AI thay thế con người là minh chứng rõ ràng.
Đào tạo kỹ năng chuyển đổi, không chỉ kỹ năng cố định
Thay vì tập trung đào tạo một nghề cụ thể, các cơ sở giáo dục nên chuyển hướng sang dạy các kỹ năng chuyển giao và kỹ năng thích ứng – những yếu tố giúp người học linh hoạt trong thị trường lao động liên tục biến đổi.
Tiến sĩ Druga khuyến nghị nên bắt đầu đào tạo kiến thức công nghệ và tư duy sáng tạo từ sớm, giúp người trẻ tự tin bước vào “thị trường lao động chưa tồn tại” – nơi mà nhiều công việc hôm nay còn chưa được đặt tên.
“Chúng ta cần thay đổi toàn bộ khung chương trình, đặc biệt tạo không gian cho tư duy sáng tạo và chủ động của người trẻ”, bà nhấn mạnh.
Thống kê cho thấy AI đang được lạm dụng trong giáo dục
Theo Guardian và khảo sát của Viện Chính sách Giáo dục Đại học Anh (HEPI) tháng 2/2024:
-
Hơn 50% sinh viên dùng AI để hỗ trợ học tập.
-
5% thừa nhận gian lận bằng công cụ AI.
-
Một số trường đại học tại Anh ghi nhận tình trạng gian lận bằng AI tăng gấp 15 lần, theo Russell Group.
Tuy AI được ví như gia sư 24/7, nhưng cũng là “ác mộng” với nhiều nhà giáo dục – khi giảm chất lượng học tập và đào sâu tư duy người học.
Tương lai giáo dục và công nghệ: Học cách học lại
Cùng quan điểm với Demis Hassabis, CEO của Google DeepMind, bà Druga cho rằng yếu tố duy nhất không đổi là sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ. Do đó, thay vì dạy để biết cái gì, giáo dục tương lai nên dạy cách thích nghi với sự mơ hồ và luôn sẵn sàng học lại khi cần.
“Mục tiêu là để mọi người cảm thấy thoải mái khi thích nghi, không sợ hãi khi phải học điều gì đó hoàn toàn mới”, bà kết luận.
📞 Hotline: 0972.369.293 | 0335.853.300


